احمد آرام و سهم او در واژه‌گزینی و تاریخ‌نگاری علم به زبان فارسی

 او برای دستیابی به رشد و پیشرفت و سعادت در جامعه معتقد به «نشر علم» بود و نشر علم را مستلزم داشتن زبان علمی می‌دانست و باور داشت که زبان فارسی می‌تواند زبان علم شود. علاقه و اهتمام دائم آرام به واژه‌گزینی امری نیست که نیاز به اثبات داشته باشد؛ او با واژه‌گزینی زندگی می‌کرده و باید گفت «واژه‌گزینی» تجربۀ زیستۀ وی بوده است. تاریخ‌نگاری علم به زبان فارسی نیز مرهون زحمات او در ترجمۀ کلاسیک‌های این حوزه است. آرام با ترجمۀ متون مهمی در حوزۀ تاریخ علم (به‌طور کلی) و تاریخ علم در اسلام یکی از پیش‌گامان ترجمه در این حوزه بود و با کتاب‌هایی که منتشر ساخت ــ نزدیک به یکصد و بیست عنوان کتاب ریز و درشت از زبان‌های انگلیسی و فرانسه و عربی ــ در ترویج علم در ایران نیز سهمی بسزا ایفا کرد. کار بزرگ او را بهتر درک می‌کنیم اگر بدانیم که آرام زمانی این کار را آغاز کرد که نه مدارس زیادی در سراسر ایران تأسیس شده بود، نه کتاب‌های درسی در دسترس محصلان قرار داشت، نه امکانات چاپ و نشر به‌‌صورت امروزی وارد ایران شده بود، و نه واژگان تثبیت‌شده‌ای برای بیان مسائل علمی در زبان فارسی رواج یافته بود.

کتاب «احمد آرام …» ادای احترامی است به شخصیت وارسته و دانشمند او. غلامعلی حدّاد عادل در این کتاب در پی آن بوده که بعضی از ابعاد شخصیت علمی و فرهنگی آرام را تشریح کند. کتاب به دو بخش کلی «سهم آرام در واژه‌گزینی در زبان فارسی» و «سهم آرام در تاریخ‌نگاری علم به زبان فارسی» تقسیم شده است. بنا بر این، کتاب حاضر برای عموم علاقه‌مندان و به‌ویژه برای پژوهشگران و دانشجویان رشته‌های تخصصی واژه‌گزینی و تاریخ علم خواندنی و نکته‌آموز است.

نویسنده سعی کرده است تا، در عین تأکید بر شخصیت محترم و مؤثر احمد آرام، ستایشگر محض و مطلق او نباشد و درعین‌حال که نقش و تأثیر او را در واژه‌گزینی و سهمش را در سنّت نوپای تاریخ علم در ایران بیان می‌کند، از نقد منصفانۀ دیدگاه‌های او، به‌ویژه در واژه‌گزینی و دستور خط، خودداری نکرده‌ است.

کتاب احمد آرام و سهم او در واژه‌گزینی و تاریخ‌نگاری علم به زبان فارسی، نوشتۀ دکتر غلامعلی حداد عادل است که انتشارات هرمس آن را در۲۳۵ صفحه و با شمارگان ۵۰۰ نسخه، به بهای ۸۰هزار تومان منتشر کرده است.