هگل دولت را همه چیز و خود را هیچ می‌داند

 به نظر اریک وی، همانطور که افلاطون پایه‌گذار مثل است و ارسطو در درجۀ اول به منطق و زیست‌شناسی توجه دارد و دکارت صریحاً قهرمان تصورات واضح و متمایز محسوب می‌شود و به کانت متفکّر و نقّاد دقیقی گفته می‌شو، نظر عمومی نیز در مورد هگل بر این است که باید او را بیشتر فیلسوف دولت دانست، زیرا او دولت را همه چیز و خود را هیچ می‌داند و عمیقاً حیات روحی و اخلاقی افراد را تابع استقرار دولت قدرتمند می‌کند: در یک کلام می‌توان گفت که طبق نظر رایج، هگل مدافع دولت پروس و در خدمت آن بوده است. 

 

البته اریک وی این قضاوت عجولانه را درست نمی‌داند، زیرا به عقیدۀ او مشخّصۀ اصلی تفکّر هگل این است که می‌توان در آن نوعی میل افراطی به تعمیم منطق پیدا کرد. 

 

هگل همه چیز را منطقی تصور می‌کند و بر اساس آن به جنبه‌های خاصی از فلسفۀ هستی و طبیعت و روح و بسیاری موضوع‌های دیگر توجه کرده است. او برخلاف آنچه گاهی عنوان می‌شود، اصلاً مرتجع به معنای متداول کلمه نبوده است.

 

 

 از: کریم مجتهدی، افکار هگل، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، تهران: 1389ش.