ارتباط بین ملت‌های ایران و لبنان، ریشه‌دار و قدیمی است، چرا که لبنان به عنوان سرزمین ابوذر غفاری، پایه‌گذار تشیع در آن منطقه، شناخته می‌شود. این پیوند تاریخی، به ویژه پس از گسترش تشیع در ایران و در دوران صفویه، با رفت و آمد علما و دانشمندان، ادامه پیدا کرد. در دوره امام موسی صدر، این ارتباط عمیق‌تر و دوباره زنده شد، و ایشان نقش اساسی و مرکزی در این احیای رابطه داشتند. قبل از انقلاب اسلامی، شهید چمران به عنوان بازوی راست امام موسی صدر، نقش مهمی در شکل‌گیری و ایجاد جنبش‌های اساسی در لبنان ایفا نمود. بعد از پیروزی انقلاب اسلامی، شهید دکتر چمران چند روز بعد وارد ایران شد و اولین جمله‌اش این بود که: "من از جانب جامعه شیعی لبنان آمده‌ام" و ظلم چند صد ساله وارد بر لبنان را به خوبی شرح می‌داد. مسائلی مانند عدم عدالت بین شیعیان و غیرشیعیان، و حتی بین مسلمانان و غیرمسلمانان در لبنان وجود داشت، بازگو می‌کرد.

حضرت آیت‌الله خامنه‌ای: «تبریک عرض میکنم ولادت باسعادت حضرت بقیّةالله‌الاعظم (سلام الله علیه) را که حقیقتاً یک عید جهانی و بشری است. مژده‌ی عدالت، امید به استقرار عدالت، یکی از خواسته‌ها و دل‌خوشی‌های همیشه‌ی بشر در طول تاریخ بوده. هیچ زمانی را شما در تاریخ بشر پیدا نمیکنید که انسانها در آنجا منتظر عدالت نباشند.» ۱۴۰۳/۱۱/۲۴

حضرت آیت‌الله خامنه‌ای: «میلاد سعید حضرت امیرالمؤمنین، علی بن ‌ابی‌طالب (علیه‌الصّلاةوالسّلام) را -که یکی از برجسته‌ترین روزهای ماه پربرکت رجب محسوب میشود- به شما برادران عزیز، خواهران عزیز و به همه‌ی مسلمین عالم که برای امیرالمؤمنین (علیه‌السّلام) شأن والائی قائل هستند و همچنین به همه‌ی مظلومان عالم، آزادگان عالم و عدالت‌جویان عالم که آوازه‌ی عدل علی به گوششان رسیده است، تبریک عرض میکنم... محبت امیرالمؤمنین خیلی باارزش است. در روایت است که هرکسی محبت کسی در دل اوست، در قیامت با او محشور میشود. محبت خیلی حائز اهمیت است. اما محبتِ به تنهائی کافی نیست؛ تبعیت و پیروی کردن لازم است. ما که در دنیا به نام شیعه معروف هستیم، شیعه را اینجور معنا کرده‌ایم: «الشّیعة من شایع علیّا»؛ باید دنبال او حرکت کنیم و هدفهای او را دنبال کنیم. معلوم است که ما با همه‌ی تلاش خود به رتبه‌ی امیرالمؤمنین نخواهیم رسید، اما به سمت آن قله باید حرکت بکنیم.» ۱۳۸۷/۴/۲۶

بررسی نقش «عدالت» در تحقّق «توحید» در جامعه از نگاه حضرت آیت‌الله خامنه‌ای

رابطه‌ی «توحید»، «عدالت» و «معنویّت» یکی از مباحث بنیادی در جامعه‌سازی اسلامی است. حضرت آیت‌اللّه خامنه‌ای، در دیدار اخیر خود با اعضای مجلس خبرگان رهبری، گزاره‌ی مهمّی را بیان فرمودند: «هدف انقلاب اسلامی ... عبارت است از محقّق کردن "توحید" در زندگی مردم در کشور.» (۱۴۰۳/۸/۱۷) از طرفی، ایشان معتقدند: «توحید یک امر واقعى و یک نظام و یک دستورالعمل زندگى است.» (۱۳۷۷/۴/۲۱) در کنار این گزاره، ایشان معتقدند: «بدون عدالت، بدون استقرار عدل و انصاف، توحید معنایى ندارد.» (۱۳۷۸/۹/۳) نیز معتقدند: «بدون عدالت، پیشرفت مفهومى ندارد.» (۱۳۸۷/۶/۲) از طرفی دیگر، درباره‌ی رابطه‌ی «معنویّت» و «عدالت» می‌فرمایند: «اگر معنویّت نشد، عدالت تبدیل مىشود به ظاهرسازى و ریاکارى.» (۱۳۸۷/۶/۲) این‌ها گزاره‌های بنیادینی هستند که همه حکایت از پیوند ناگسستنی «توحید»، «معنویّت» و «عدالت» با یکدیگر دارند؛ به گونه‌ای که می‌توان گفت جامعه‌ی اسلامی جامعه‌ای است که «استقرار عدالت در آن باشد، توحید باشد، معنویّت باشد.» (۱۳۹۰/۴/۱۳) در این یادداشت، ابتدا ابعاد تحقّق «توحید» در زندگی را شمرده، سپس به جایگاه «عدالت» در تحقّق «توحید» پرداخته و به نقش «معنویّت» در اجرای «عدالت» اشاره می‌کنیم.

سربازانِ عدالت اجتماعی باید خستگی‌ناپذیر باشند. کسانی که در این راههای طولانی و آرمانهای بزرگ حرکت میکنند، باید خستگی حس نکنند. یک ملت، این‌گونه به سیادت و آقایی و آرمانهای خودش میرسد. هیچ ملتی با تنبلی به سیادت و سعادت نمیرسد. بزرگترین مصیبت برای یک ملت این است که بگوید چون ما نتوانستیم همه‌ی هدفهای خود را تأمین کنیم، پس ولش! نخیر؛ بایستی هدفها را دنبال کرد.

یادداشتی از آقای حسین سرآبادانی تفرشی، پژوهشگر هسته عدالت اجتماعی مرکز رشد دانشگاه امام صادق علیه‌السلام

رهبر معظم انقلاب در نخستین دیدار هیئت دولت چهاردهم با ارجاع به تکرار موضوع «عدالت» در سخنان رئیس‌جمهور بر اهمیت وجود «پیوست عدالت» در لوایح قانونی و تصمیمات دولت تأکید و به طراحی یک نرم‌افزار برای این کار از سوی جمعی از جوانان دانشگاهی اشاره کردند: «پیوست عدالت یک ترتیب اداری یا یک فرم تشریفاتی نیست، یک امر واقعی است؛ یعنی مراکزی مثل سازمان برنامه ــ از باب مثال ــ که برنامه را تنظیم میکنند، تصمیم‌ها را میسازند، تصمیم‌سازی میکنند، قانونها را آماده میکنند، لوایح قانونی دولت را آنها مینویسند، آنها تنظیم میکنند، بایستی یک مراقبتی [کنند] ــ حالا یا از سوی خود آنها یا کسانی را آقای رئیس‌جمهور معیّن کنند ــ نگاه کنند ببینند تأثیر این قانون، تأثیر این برنامه در شکاف اجتماعی چقدر است، کم میکند، زیاد میکند، تأثیر میگذارد، نمیگذارد، فاصله‌ی طبقاتی را کم میکند زیاد میکند؛ این را مراقبت کنند و اگر دیدند این برنامه موجب میشود که فاصله‌ی طبقاتی زیاد بشود، برنامه را حذف کنند، [یا] آن قسمت از برنامه را حذف کنند. «پیوست عدالت» یعنی این، نه اینکه ما یک کاغذی پیوست کنیم به قانونمان که یک شرایطی بگذاریم؛ نه، در خود قانون [باشد]؛ این کار آسانی نیست، یک کار سختی است، کار مشکلی است. بنده البتّه اطّلاع پیدا کردم یک تعدادی جوان دانشگاهی فاضل و مطّلع یک نرم‌افزاری برای این کار تهیّه کردند که حالا اگر خواستید، مراجعه میکنید و میخواهیدشان و [اگر] مورد قبولتان قرار گرفت، مورد استفاده قرار میدهید.» ۱۴۰۳/۰۶/۰۶ «نرم افزار عمومی پیوست عدالت اجتماعی» از جمله فناوری‌های طراحی شده برای پیوست‌نگاری برنامه‌ها و قوانین، مبتنی بر نظریه اسلامی عدالت اجتماعی است که در مرکز رشد دانشگاه امام صادق علیه‌السلام طراحی شده است.

رهبر انقلاب:

دکتر نعمت الله صفری فروشانی، محقق و استاد تاریخ اسلام، در بررسی چرایی و چگونگی مساوات در تقسیم بیت المال توسط امیرالمومنین علی(ع)، می گوید: سیره عملی امام علی(ع) در تقسیم بیت المال نه تنها مخالف با عدالت نیست بلکه عین عدالت است.

دکتر نعمت الله صفری فروشانی، محقق و استاد تاریخ اسلام، در بررسی چرایی و چگونگی مساوات در تقسیم بیت المال توسط امیرالمومنین علی(ع)، می گوید: سیره عملی امام علی(ع) در تقسیم بیت المال نه تنها مخالف با عدالت نیست بلکه عین عدالت است.

همزمان با رونمایی از نسخه اسپانیولی خاطرات دوران مبارزات رهبر انقلاب در کاراکاس

رهبر انقلاب در پیامی خطاب به ملت‌های اسپانیولی‌زبان: چه نیکوست که ما ملتهای عدالت‌خواه با یکدیگر بیشتر آشنا شویم و هم‌افزائی کنیم.

یادداشت

حجت الاسلام برهان قلعه بالایی، مدیر پژوهش حوزه علمیه کرمانشاه، در یادداشتی خواستار جداسازی جلادان تروریست، از جامعه شده که باید به دست عدالت سپرده شوند.

از سوی انتشارات جامعةالزهرا سلام‌الله‌علیها؛

کتاب «زمینه‌های تحقق عدالت اجتماعی در قرآن» تألیف جناب حجت الاسلام والمسلمین دکتر حسن صادقی چاپ و منتشر شد.

آیت الله العظمی نوری همدانی:

حضرت آیت الله نوری همدانی گفتند: هرگز جامعه‌ای که گرفتار فقر و جهل و بی عدالتی باشد پیشرفت نمی‌کند باید فقر جای خود را به رفاه و جهل جای خود را به آگاهی و علم آموزی بدهد.

شکست‌های داخلی نظام سیاسی حکمرانی آمریکا، افول انتظام اجتماعی، انحطاط مدنی، فقدان عدالت اجتماعی، نابود شدن خانواده، فساد اخلاقیِ فراگیر، فرسودگی کامل قدرت نرم آمریکا، سیاست‌های متناقض در مسائل مهم جهان مثل محیط‌زیست، خروج از پیمان‌های بین‌المللی، بدعهدی و دشمنی با کشورهای هم‌پیمان، سرکارآمدن رؤسای جمهوری مثل ترامپ و یا بایدن معلوم‌الحال، حمله طرفداران ترامپ به کنگره آمریکا، همه‌وهمه نشان‌دهنده‌ی آن است که ابرقدرتی ایالات متحده‌ی آمریکا به سر آمده است.