که در مذهب ابن‌سینا بسی خلاف افتاده و گمانه‌زنی‌ها صورت گرفته، از اسماعیلی تا زیدیه و  شیعه به نوعی در صدد برآمده‌اند که در مورد شیخ‌الرئیس دست به نوعی«از آنِ خودسازیِ»مذهبی بزنند گویی خوشایندشان نبوده کان بزرگ از حلقه‌ی مذهب ایشان برون اوفتد؛