جامع هفت چیز در یک روز

جامع هفت چیز در یک روز

عجبست ار نمیرد آن دابه¹

 

سیر بریان و جوز² و ماهی و ماست

تخم مرغ و جماع و گرمابه³

 

شیخ سعدی 

 

__________________

 

1_این کلمه مخفّف دابّه به تشدید باء است.و مراد شیخ سعدی چارپا است یعنی کسی که این هفت چیز را باهم جمع کند چارپا وحیوان است واز انسانیّت به دور.

دابّة:جمنده. گام زننده از حیوان و ستور برنشست و هو الاکثر، و استعمالش بر مذکر نیز آمده ، جنبنده ، مذکر و مؤنث را گویند. ج ، دوابّ . جنبنده و آن شامل هر حیوان شود از ممیز و جز آن ، ذکر و اُنثی . هر حیوان که بر زمین راه رود و غالب اطلاق آن بر چهارپایه شود که به آن سوار شوند یا بار کشند.

الدّابّة: دَوَابُّ. (لِلْمُذَکَّر وَالْمُؤَنَّثِ).: تُطْلَقُ عَلَى مُخْتَلفِ الحَیَواناتِ وَمَا دَبَّ مِنْهَا، وَغَلَبَ عَلَى مَا یُرْکَبُ وَیُحْمَلُ عَلَیْهِ.وَمَا مِنْ دَابَّةٍ فِی الأرْضِ إلاَّ عَلَى اللَّهِ رِزْقُهَا{هود/۶}

 

2_جَوز: معرّب گَوز به معنی گردو است.

3_کلّیّات شیخ سعدی ،صفحهٔ ۸۴۷