چون به خلوت می روند آن کار دیگر می کنند

 می گویند که روزی که مولانا [ملّا حسین واعظ کاشفی] وعظ می گفته ،یکی از مستمعانِ وعظ این بیت خواجه حافظ را نوشته و به دست مولانا داده و خود در زمان غایب گشت،مولانا چون کاغذ را گشاد و بیت را خوانده که:

 

واعظان کاین جلوه در محراب و منبر می کنند

چون به خلوت می روند آن کار دیگر می کنند

 

درغایت غضبناک شده و از کثرت قهر وغضب ترک وعظ کرده ومدّت دو ماه طالب آن کس بوده و اورا نیافته.

و بعضی چنین نقل می کنند که چون مولانا بیت را نوشته دید خندیده و گفته غالباً این کس به خلوت واعظان درآمده و ایشان در خلوت با او آن کار دیگر کرده اند.

به حسب اتّفاق فقیر مترجم را این چنین حکایت به واعظی دیگر که به ...منسوب بود دست داد زیرا که آن واعظ ،فقیر را نسبتی به فسق و فجور می کرد،و فقیر این بیت را جواب او خواندم،او نیز به فقیر گفت: غالباً شما به خلوت ما آمده اید ،فقیر گفتم: بلی آمده ام ولیکن برای آن کار دیگر ،چون مستمعان شنیدند و قصّهٔ...او می دانستند بسی خندیدند و او منفعل گردید و دیگر گرد وعظ نگردید.¹

 

1_تذکرهٔ مجالس النّفائس ،میرعلیشیر نوائی ،ترجمهٔ حکیم شاه محمّد قزوینی ،به اهتمام علی اصغر حکمت ،صفحهٔ ۲۶۸