رمضانیّات: آفات زبان ـ جدال و جروبحث

 وَلَا تَنَازَعُوا فَتَفْشَلُوا وَتَذْهَبَ رِیحُکُم   سوره انفال آیه ۴۶

 

قضا را چنان شد که پس از  جنگهای واپسین صلیبی در نواحی شام، عساکر را هزیمت افتاد و حکام عرب از خوف جاسوسان رقیب گفتگوی عام در شوارع را ممنوع ساختند. بازار شام اما از لونی دیگر بود و مردمان در هر گوشه چهارسوق بر سر تاریخ و عقاید گریبان چاک میکردند. 

یکی گفت: نشنیده‌اید خدارا "ولاتنازعوا فتفشلوا"  نزاع مکنید که سست می‌شوید ؟!

مجنون مغربی که از اجله بحاثان بود و آداب گفتگو می‌دانست گفت: نیک مردا، آنچه حرمت می‌شکند، الفت می‌گسلد و سلسله خصومت می‌جنباند، پرخاش و گستاخی و کینه توزی است. بحث راهگشا و نِقاش روشنگر کار طوایف راقیه است.

مرد گفت: ما که در میان مسلمین جدال احسن ندیده‌ایم، هرچه بود پلشتی کلام بود و سستی مرام. 

مجنون گفت: گفتگو محتاج تربیت است و تربیت درکف دولت. هر طایفه که بر سر هیچ وپوچ یقه می‌درانند و قاروره برسر هم می‌شکنند، بیشک اولیای نااهل دارند. خشم مگیرید و جدال احسن کنید که نجات شما در گفتگوست. 

 

فضائل القوم فی شوارق الصوم / اخلاق عامه در روشنای روزه