از مکتب فلسفی شیراز چه می‌دانیم - بخش سوم
خصوصیات و دستاوردهای مکتب شیراز *
نشاط علمی:
به گونه‌ای که از همه ایران پذیرای شاگرد بوده است.
افضل الدین ترکه از اصفهان،
میر فخرالدین سماکی از استرآباد،
عبدالواحد بن علی از شوشتر،
ملاعبدالله از یزد،
مقدس اردبیلی از اردبیل
و بسیاری دیگر همه در یک زمان در مدرسه منصوریه شیراز شاگرد جمال الدین محمود شیرازی بوده اند.
آزادی فکری:
به طوری که بحث و مناظرات بسیاری بین دو استوانه علمی آن زمان یعنی جلال الدین دوانی و سید سند چه به صورت مناظره رودرو در جمع طلاب و اهل علم و چه به صور مکتوب از طریق نقد و بررسی آرای یکدیگر در #تاریخ_فلسفه این دوران از اهمیت خاصی برخوردار است.
فلسفه ایرانی:
برای اولین بار توسط شاگردان بزرگ مکتب شیراز چون شاه طاهر و میر فتح الله شیرازی وارد هند شد و از گسترش و رونق عجیبی در شبه قاره هندوستان برخوردار شد که جای تحقیق بسیار دارد.
سرانجام مکتب اصفهان:
میرداماد در علوم عقلی شاگرد فخرالدین سماکی و شیخ بهایی نیز شاگرد ملاعبدالله یزدی است که اولی شاگرد غیاث الدین منصور و دومی شاگرد جمال الدین محمود شیرازی است.
بنابراین رد #مکتب_اصفهان را نیز باید در شیراز جست.
ملاصدرا:
او در بسیاری موارد از سید سند و دوانی و میر غیاث الدین منصور و فاضل خفری نقل قول های طولانی کرده و مناظرات آنان را بیان و خود بین آنان به داوری می نشیند و در مباحث اصالت وجود، تشکیک وجود، وحدت وجود، وجود ذهنی، ماهیت حمل و تفاوت حمل اول و شایع، ترکیب بین ماده و صورت که اتحادی یا انضمامی است و در الهیات بالمعنی الاخص در براهین اثبات خدا، ادله توحید، وحدت وجود و ذوق تأله، علم اجمالی خداوند در عین کشف تفصیلی وامدار مباحث مطروحه در مکتب شیراز است.
عناصر حکمت متعالیه:
کلام، تفسیر، حکمت اشراق، حکمت امشا وعرفان در شیراز قبل از ملاصدرا کنار هم قرار گرفته و در دریای تفکر ملاصدرا به وحدت رسیده و حکمت متعالیه را به وجود آوردند.
دکتر قاسم کاکایی، استاد دانشگاه شیراز
به نقل از دکتر کاکایی:
علل چندی باعث رشد و رونق این مکتب شده است که این جانب در طی شش مقاله و در طول دو سال برای اولین بار در خردنامه صدرا به معرفی ابعاد مختلف این مکتب و علل رشد آن پرداخته ام.
