به بهانه سالگرد ارتحال احمد آرام مترجم و نویسنده معاصر

«بنده با ترجمه آثار خارجی به هیچ وجه مخالفتی ندارم، البتّه آن اثر خارجی باید خوب باشد، جهت‌گیری‌اش درست باشد، گمراه‌کننده نباشد؛ امّا متقابلاً روی ترجمه کتاب‌های داخلی به زبان‌های خارجی هم حتماً باید تأکید شود.» این سخنان را حضرت آیت‌الله خامنه‌ای درباره اهمیت مسأله‌ی ترجمه‌، در روز بیست‌وچهارم اردیبهشت ماه ۱۴۰۳ در پایان بازدید از سی‌وچهارمین نمایشگاه کتاب تهران بیان کرده‌اند. فروردین ۱۳۷۷ سالروز فوت احمد آرام مترجم و نویسنده معاصر است، مترجم تراز و پرکاری که در روز تشییعش، ۱۴۰ نوجوان، تابلوهایی که نام کتاب‌های او بر آن نقش بسته بود را پیش‌قراول پیکرش حمل کردند.

گفت‌وگو با مترجم رمان «خار و میخک»

شهید یحیی سنوار صرفاً یک مجاهد یا رزمنده میدان جنگ نبود. بعد از شهادت اسماعیل هنیه و همزمان با انتخاب او به‌عنوان رهبر جنبش مقاومت اسلامی فلسطین(حماس) «خار و میخک» مورد توجه افکار عمومی قرار گرفت. رمانی که فرمانده شهید فلسطینی در روزهای اسارت در زندان‌های رژیم صهیونی نوشته بود. در ادامه همین فرایند بود که بعضی ناشران ایرانی شروع به ترجمه این کتاب کردند. هرچند انتشارشان به شهادت سنوار رسید. شهادت حماسی سنوار این کتاب را دوباره بر سر زبان‌ها انداخت. خانم کمری از مترجمانی است که ترجمه‌اش کمی پیش از شهادت یحیی سنوار آماده انتشار شده بود.

یک کتابِ خوبِ فراموش‌شده؛ تا جایی که ناشر هم انگیزه‌ای برای توزیع و تجدید چاپش ندارد. سه‌گانه‌ی «پیامبری» نوشته‌ی آقای جلال‌الدین فارسی. با خواندن مجموعه‌ی سه‌جلدی «پیامبری» با یک تیر، سه هدف مهم زده‌اید؛ هم یک دوره تاریخ صدر اسلام را مرور کرده‌اید، هم با ترجمه و مفاهیم آیات قرآن کریم و شأن نزول آیات آشنا شده‌اید و هم مروری بر زندگی و سیره‌ی پیامبر گرامی اسلام از تولد تا رحلت ایشان داشته‌اید.

شما بدانید که کتاب «قانون» ابن‌سینا که در پزشکی است، همین ده پانزده سال پیش ـ زمان ریاست‌جمهوری من ـ به فارسی ترجمه شد! بنده دنبال کردم؛ افرادی را مأمور کردم، بعد هم شنیدم یک مترجم خوش‌قلمِ بسیار خوش ذوق کُرد، این را به فارسی ترجمه کرد.

کتاب «صلح امام حسن؛ پرشکوه‌ترین نرمش قهرمانانه‌ی تاریخ» از سوی انتشارات انقلاب اسلامی منتشر شد. اصل این کتاب با عنوان «صلح الحسن» تألیف عالم جلیل‌القدر "شیخ راضی آل‌یاسین" از علمای حوزه‌ی نجف بوده است که در سال ۱۳۴۸ شمسی توسط حضرت آیت‌الله خامنه‌ای در سن سی سالگی ترجمه شده است.

کار خود را سه دهه پیش در میز فلسطین وزارت امورخارجه آغاز کرد و در این سه دهه می‌توان گفت هیچ‌وقت از مسئله فلسطین جدا نبوده و از ابتدای شروع عملیات طوفان الاقصی و جنگ غزه نیز مجدانه و البته دقیق و عمیق در میدان تحلیل و تببین این رویداد تاریخی حضور داشته است. مشاور معاونت عربی و آفریقایی، مدیر کل خاورمیانه عربی و شمال آفریقا، سخنگو و رئیس مرکز دیپلماسی عمومی و رسانه‌ای، معاون عربی و آفریقایی، مشاور ارشد وزیر در امور ویژه سیاسی و معاون کنسولی، مجلس و ایرانیان وزارت امور خارجه از جمله مسئولیت‌های او در این سال‌ها بوده است. به تازگی کتابی از او روانه بازار شده است؛ «اخگر به گریبان» که ترجمه خاطرات منیر شفیق، اندیشمند و استراتژیست فلسطینی است

گفت‌وگوی تفصیلی با حسین جابری انصاری

کار خود را سه دهه پیش در میز فلسطین وزارت امورخارجه آغاز کرد و در این سه دهه می‌توان گفت هیچ‌وقت از مسئله فلسطین جدا نبوده و از ابتدای شروع عملیات طوفان الاقصی و جنگ غزه نیز مجدانه و البته دقیق و عمیق در میدان تحلیل و تببین این رویداد تاریخی حضور داشته است. مشاور معاونت عربی و آفریقایی، مدیر کل خاورمیانه عربی و شمال آفریقا، سخنگو و رئیس مرکز دیپلماسی عمومی و رسانه‌ای، معاون عربی و آفریقایی، مشاور ارشد وزیر در امور ویژه سیاسی و معاون کنسولی، مجلس و ایرانیان وزارت امور خارجه از جمله مسئولیت‌های او در این سال‌ها بوده است. به تازگی کتابی از او روانه بازار شده است؛ «اخگر به گریبان» که ترجمه خاطرات منیر شفیق، اندیشمند و استراتژیست فلسطینی است.

بی‌معنایی معنا

گاه «کتاب»هایی خریده‌ایم که چنان نواقص و ایرادهای اساسی‌ای داشته‌اند که به‌کل از درجۀ اعتبار ساقط بوده‌اند و از خرید آن‌ها به‌جز احساس غبن و فریب‌خوردگی چیزی عایدمان نشده است. چنان‌که نویسندۀ این مقاله تأکید کرده است در این گونه موارد قطعاً این ناشر است که باید مسئول تلقی شود و جبران خسارت مادی و معنوی خواننده با اوست؛ اما این‌که چگونه می‌توان ناشران را پاسخگو کرد،

Experimental Philosophy که در اینجا در برابر آن از تعبیر «فلسفه مبتنی بر آزمون» بهره جسته ایم، جدیدترین ایده برآمده از دل فلسفه تحلیلی است. ترجمه آن به «فلسفه تجربی» چندان مناسب نیست، چون ممکن است مخاطب آن را با سنت فلسفی تجربه¬گرایی empiricism اشتباه بگیرد. ضمناً در فلسفه مبتنی بر آزمون نه صرف تجربه، که آزمون میدانی اهمیت محوری دارد.

کتابِ فوق‌العادۀ «فرهنگ واژگان ترجمه ناپذیر: لغت‌نامه‌ای فلسفی» واژه‌نامه‌ای از اصطلاحات فلسفی و ترجمۀ کتابی است که نسخۀ اصلی آن در سال ۲۰۰۴ به زبان فرانسه منتشر شد. اگر نسخۀ اصلی را متناقض‌نما بدانیم، آنگاه نسخۀ کنونی دو چندان متناقض‌نما است؛ زیرا نه فقط واژه‌نامه‌ای از اصطلاحات ترجمه‌ناپذیر، بلکه ترجمۀ چنین واژه‌نامه‌ای است.

در قرن دهم میلادی، عرب‌زبان‌ها تقریباً به‌اندازۀ خوانندگان انگلیسی‌زبانِ امروز به آثار ارسطو دسترسی داشتند. این امر به‌لطف نهضت ترجمه میسر شد. اما چه چیزی باعث می‌شد خلفای عباسی از این کار حمایت کنند؟

این مطلب تلاشی است برای تغییر نقطۀ تمرکز از پیرامون به مفهوم که امید می‌رود به زودی پایه‌ای برای ارایۀ تعریف و تحریر مانیفیستی برای ادبیات علمی-تخیلی، فانتزی، وحشت و کارآگاهی فراهم کند که بر روی هم (در ترجمه ای که هنوز هم چندان رسا نیست) ادبیات گمانه زن نامیده می‌شوند.

اهمیت و کاربرد مباحث دستور تطبیقی از آنجا روشن می‌شود که به طور کلّی در امر ترجمه شناخت دستور دو زبان مورد نظر بسیار مهم و تأثیرگذار است؛ بویژه در مورد زبان‌های فارسی و عربی که تعامل نزدیکی با یکدیگر دارند و دانشجویان زیادی در هر دو رشته مشغول تحصیل هستند.

در این مطلب کلیپ منتشر شده توسط حزب الله (در راه اورشلیم) با ترجمه فارسی را ببینید.

در این مطلب کلیپ منتشر شده توسط حزب الله (در راه اورشلیم) با ترجمه فارسی را ببینید.

«رویای آمریکایی» خلاصه شده اثر «تاریخ مردم ایالات متحده» نوشته هاوارد زین آمریکایی است که فاطمه شفیعی سروستانی آن را ترجمه کرده و این اثر در انتشارات جمکران به چاپ رسیده است.

میرزا حبیب اصفهانی (1312/1311-1251هـ .ق) در ترجمۀ سرگذشت حاجی‌بابای اصفهانی، میراث نویسندگی سنتی فارسی را به داستان‌نویسی جدید انتقال داده است. شیوۀ نگارش میرزا حبیب در این ترجمه -که متن‌های گوناگون در آن حضور دارند - به گونه ‌ای است که گویی متن های گذشته در این آخرین شعلۀ نثر سنتی، با هم همنوایی بزرگی را بر پا کرده اند. در این میان آثار سعدی به‌ویژه گلستان، حضوری چشمگیرتر دارد.

جانعلی پور گفت: ترجمه دفاع مقدس دبیرخانه مستقلی دارد که ضمن توجه به نهضت ترجمه، طرح «گرند» را دنبال می‌کند. در این طرح، ترجمه توسط مردم همان کشورها انجام می‌شود و ناشران آن‌ها به توزیع این آثار اقدام می‌کنند.

«معبدی برای عاشقان جهان» نام کتابی از سروده‌های نزار توفیق القبانی، شاعر نامدار عرب است که توسط یدالله گودرزی ترجمه و از طرف خانه فرهنگ و هنر گویا بزودی در بازار کتاب و نمایشگاه بین‌المللی کتاب عرضه می‌شود.