تعداد نتایج: ۳۲ | عبارت جستجو: تاریخ ادبیات |
1 - گفتوگو با علیمحمد مؤدب درباره کتاب «روحالله» با گذشت بیش از چهار دهه از پیروزی انقلاب اسلامی، بازخوانی سیره و شخصیت حضرت امام خمینی رحمهالله همچنان یکی از ضرورتهای فرهنگی و اجتماعی کشور است. حضرت آیتالله خامنهای رهبر معظم انقلاب اسلامی سال گذشته در جریان بازدید از نمایشگاه کتاب تهران، ضمن اشاره به نیاز جوانان به خواندن کتاب و معرّفی شخصیّتها و خلأ موجود در این مسأله فرمودند «امام یک شخصیّت برجستهی کمنظیر در تاریخ است؛ ما دربارهی امام چقدر کتاب نوشتهایم؟ چه نوشتهایم؟ اینها خیلی مهم است. این کارها باید انجام بگیرد. ۱۴۰۳/۲/۲۴»
از این روی و با نزدیک شدن به سالگرد ارتحال امام راحل عظیمالشأن، دفتر حفظ و نشر آثار رهبر معظم انقلاب اسلامی قصد دارد تا چهارمین پاسداشت هنر و ادبیات انقلاب اسلامی را به بازخوانی سیره و شخصیت امام خمینی اختصاص دهد و در جریان این رویداد، تقریظ حضرت آیتالله خامنهای بر کتاب «روحالله» را منتشر کند.
کتاب «روحالله» روایت مستندی از زندگی حضرت امام خمینی است که آقای هادی حکیمیان، آن را در قالب داستانواره و بهصورت مستند به رشتهی تحریری در آورده است. از اینکه درباره کتاب «روحالله» سؤال بپرسم، مقداری درباره خود امام بفرمایید، کدام بُعد از شخصیت امام برای شما برجستهتر است؟
برای ما که هستیمان و وجودمان در سایهی هستی امام تعریف شده، صحبت کردن از امام واقعاً سخت است. به نظر من، مهمترین شاخصهی کد مطلب: 7838 - تاریخ انتشار: 21:38 - 1404/03/09 2 - یادداشتی به قلم دکتر محمدرضا سنگری، استاد دانشگاه و پژوهشگر ادبی ۲۵ اردیبهشت روز بزرگداشت حکیم ابوالقاسم فردوسی و روز پاسداشت زبان و ادبیات فارسی نامگذاری شده است. حضرت آیتالله خامنهای «حکیم» بودن را به عنوان یکی از ویژگیهای برجسته فردوسی دانستهاند و سرودههای او را قلّه شعر فارسی خواندهاند: «[فردوسی] قلّهی شعر است. فردوسی، «حکیم فردوسی» است؛ شما توجّه کنید، در بین شعرای ما «حکیم فردوسی» [مطرح] است؛ حکمت فردوسی حکمت الهی است. در عمق داستانهای فردوسی، حکمت گنجانده شده؛ تقریباً در همهی داستانها یا بسیاری از داستانهای فردوسی، حکمت هست؛ لذا به فردوسی میگویند «حکیم فردوسی»؛ ما به کمتر شاعری در طول تاریخ حکیم میگوییم امّا اسم او حکیم فردوسی است.» ۱۳۸۱/۱۱/۰۸
رهبر معظم انقلاب بر پاسداشت زبان و ادبیات فارسی بهمثابه رکن هویت ملی و فرهنگی ایرانیان، ضرورت بازخوانی میراث فاخر و مانای حکیم توس، ابوالقاسم فردوسی، را در روز ۲۵ اردیبهشت ـ که روز پاسداشت زبان فارسی و نیز بزرگداشت فردوسی است ـ انکارناپذیر میسازد. شاهنامه کد مطلب: 7772 - تاریخ انتشار: 17:53 - 1404/02/27 3 - ذکر السّیل شنبه نهم ماهِ رجب میان دو نماز بارانکی خرد خرد میبارید چنان که زمین تَرگونه میکرد.
و گروهی از گلهداران در میان رود غزنین فرود آمدند.
هرچند گفتند از آنجا برخیزید که مُحال بوَد بر گذرِ سیل بودن، فرمان نمیبردند، تا باران قویتر شد، کاهلوار برخاستند کد مطلب: 5638 - تاریخ انتشار: 09:10 - 1403/01/29 یادآوری ایران به بهای فراموشی جغرافیای فارسی 4 - بازنگاری تاریخ ادبیات فارسی از 1000 تا 1850 میلادی خواه شاعری اصفهانی بودید، یا دیپلمات عثمانی اهلِ استانبول، یا مقامی هندی، یا بازرگانی اهل سمرقند، یا حتی امپراطوری بر کرسی سلطنت دهلی، به احتمال زیاد از زبان پارسی بهرهای داشتید.
در کتابِ «بازنگاری تاریخ ادبیات پارسی،» داستانِ تولدِ این افسانه را بازگو میکنم. این کتاب توضیح میدهد که آن شاعران قرن هجدمی در ایران، هنگام احیای سبکهای «کهن» فارسی دقیقا چه کردند، و صداهای گمشدۀ برخی از معاصرانِ ادبیشان در آسیای مرکزی و کد مطلب: 1334 - تاریخ انتشار: 08:11 - 1403/01/20 5 - رمان تاریخی در ادبیات معاصر ایران رمان تاریخی نوین فارسی کاملن تازگی دارد. نخستین آزمایش در این نوع ادبی، چنانکه پروفسور ادوارد براون (۱) در جلد چهارم اثر استادانه خود در ادبیات فارسی (برگ های ۴۶۴- ۴۶۶) نشان داده، به قلم شیخ موسی همدانی، مدیر مدرسه نصرت در شهر همدان بوده است. رمان عشق و سلطنت او کد مطلب: 3643 - تاریخ انتشار: 06:36 - 1402/08/15 به بهانهٔ اول آبان و بزرگداشت ابوالفضل بیهقی 6 - بزرگا مردا که این بوالفضل بود خوانم از دنیای فریبندهٔ به یک دست شکر پاشنده و به دیگر دست زهر کشنده، گروهی را به محنت آزموده کرده و گروهی را پیراهنِ نعمت پوشانیده، تا خردمندان را مقرّر گردد که دل نهادن بر نعمتِ دنیا مُحال است، و متنبّی گوید،
*و مَن صَحِبَ الدّنیا طَویلاً تقلّبَتْ
عَلی عَینهِ کد مطلب: 5352 - تاریخ انتشار: 07:12 - 1402/08/02 7 - گزارشی کوتاه از سفر ابنبطوطه به تبریز بطوطه از اهالی طنجه مراکش و از بزرگترین و نامدارترین جهانگردان اسلام است. وی در دوم رجب سال 725 آغاز سفر کرد و در نیمه اول سال 754 به موطن خود بازآمد و داستان دور و دراز خود را در شهر فارس به ابنجزی(یکی از فضلای مقیم آن دیار) املا کرد.
سفری که او را از زادگاه خود کد مطلب: 5324 - تاریخ انتشار: 06:42 - 1402/07/22 8 - دورهبندی در تاریخ ادبی - بخش هفتم
برمبنای شعارهای ادبی یا ارزیابیهای ادیبان هر عصر
برخی مورّخان و منتقدان ادبی به شعارها و ارزیابیهای همزمانی شاعران و نویسندگان دربارۀ ویژگیهای ادبی عصر خود اهمیّت بسیاری میدهند. این گونه شعارها و داوریها میتواند جمعی یا فردی کد مطلب: 5236 - تاریخ انتشار: 06:36 - 1402/06/11 9 - دورهبندی در تاریخ ادبی - بخش ششم ادوارد براون در تاریخ ادبیات ایران، از نام فردوسی، سعدی و جامی در نامگذاری بخشها و دورهها بهره گرفته است؛ هرچند در اواخر کتاب این شیوه رها شده و از دو دورۀ پایانی با عنوان عهد صفویه و عصر حاضر یاد شده است و نیز درون دورههای کلانی که نام این شاعران را بر کد مطلب: 5226 - تاریخ انتشار: 06:22 - 1402/06/06 10 - دورهبندی در تاریخ ادبی - بخش دوم ادبی، میتواند بر مفاهیم متعدّد و متنوّعی دلالت کند؛ مؤلّفههای مفهوم دوره از روح زمانه و شرایط مادّی و اجتماعی تولید ادبی تا هنجارهای غالب و الگوهای تکامل انداموار. اتّخاذ هر یک یا مجموعهای از این مفاهیم، بر بنیاد دیدگاههای نظری یا اهدافی است که از تاریخ کد مطلب: 5204 - تاریخ انتشار: 06:35 - 1402/05/25 11 - دورهبندی در تاریخ ادبی - بخش نخست نیز ملاحظات نظری برخی کتب تاریخ ادبیات؛ بویژه آن دسته که بهدست شرق شناسان انتشار یافتهاند، تنها دو اثر میشناسیم که مسألۀ دورهبندی تاریخ ادبی فارسی/ ایران را بهطور جدّی مطرح و بررسی کردهاند:
در دایرۀ المعارف اسلام ذیل مدخل «ایران»، کد مطلب: 5200 - تاریخ انتشار: 06:38 - 1402/05/23 یادآوری ایران به بهای فراموشی جغرافیای فارسی 12 - بازنگاری تاریخ ادبیات فارسی از 1000 تا 1850 میلادی خواه شاعری اصفهانی بودید، یا دیپلمات عثمانی اهلِ استانبول، یا مقامی هندی، یا بازرگانی اهل سمرقند، یا حتی امپراطوری بر کرسی سلطنت دهلی، به احتمال زیاد از زبان پارسی بهرهای داشتید.
در کتابِ «بازنگاری تاریخ ادبیات پارسی،» داستانِ تولدِ این افسانه را بازگو میکنم. این کتاب توضیح میدهد که آن شاعران قرن هجدمی در ایران، هنگام احیای سبکهای «کهن» فارسی دقیقا چه کردند، و صداهای گمشدۀ برخی از معاصرانِ ادبیشان در آسیای مرکزی و کد مطلب: 3553 - تاریخ انتشار: 07:39 - 1402/04/03 13 - تاریخِ نادانیِ ما که علّامه محمّد قزوینی ( ۱۲۹۴_ ۱۳۶۸ ه.ق) بعد از عمری تحصیلاتِ حوزوی در ایران و سالها پژوهش در اروپا و حشر و نشر با بزرگترین خاورشناسانِ جهان و نشرِ آنهمه آثار تاریخی و ادبی فارسی و عربی و فراهم آوردن آنهمه یادداشتها به ایران بازگشت، ارادتمندان او، امثال سید حسن کد مطلب: 4928 - تاریخ انتشار: 08:05 - 1402/03/08 14 - تولستوی، مولوی دوران جدید!
گزارشی است از آنچه این سه متکلم در سه دوره مختلف تاریخی در باره مساله تعریف علم مطرح کرده اند. متن حاضر هم شامل گزارش آراء و هم انتخابی از نوشته های آنهاست. جستاری هم در انتهای گزارش آراء این سه متکلم، در باره آراء مقدسی در البدء و التاریخ آمده که امیدوارم سودمند باشد. این بحث در اصل «فصل پنجم» کتاب «سیر تحول مفهوم علم در ادبیات اسلامی» این بنده خداست. اسلامی در مقالهای به مقایسه مولانا و تولستوی پرداخته است و آنها را به لحاظ شخصیت اینگونه معرفی میکند: هر دو طبعی خروشان و ناآرام دارند و این خصیصه، چه در آثار و چه در نحوه زندگی آنها نمودار میشود. مولوی را میتوان ناآرامترین شاعر و متفکر کد مطلب: 3974 - تاریخ انتشار: 09:28 - 1401/09/09 15 - نگاهی به ادبیات داستانی در ایران تاریخ داستاننویسی در ایران به سده های نخستین بازمیگردد و ادبیات کهن ما با انواع و اقسام صورتهای داستانی افسانه، تمثیل، حکایت و روایت آمیخته است؛ اما داستاننویسی جدید ایران ادامه طبیعی و منطقی این ادبیات نیست و در شیوه ی جدید داستانپردازی حتا جای پایی از این میراث کهن باقی نمانده است. ما در این نوشته می کوشیم تا ضمن ارایه ی تاریخ کوتاهی از روند شکلگیری و تکامل رمان در جهان، تحول تاریخی شیوههای قصهگویی و داستانپردازی در ایران را نیز بکاویم و شماری از نویسندگان و آثار شاخص هر دوره را معرفی کنیم. به صورتی که کمالیافتهترین شکل آن رادر قالب رمان میشناسیم، به تاریخی برمیگردد که تقابل جهانبینی نو و کهنه، در فاصله ی زمانی اندکی در اروپا و در زمینههای فلسفه و دانش و کد مطلب: 3922 - تاریخ انتشار: 08:43 - 1401/09/05 16 - عزیزی: تقریظهای مقام معظم رهبری عامل استقبال از تاریخ شفاهی است یک پژوهشگر حوزه تاریخ شفاهی گفت: نقش تبلیغات مثبت در استقبال مخاطبان از آثار منتشرشده به صورت کلی و عام را نباید از نظر دور کرد که مهمترین آن استقبال بینظیر مخاطبان از آثار دفاع مقدس پس از تقریظهای مقام معظم رهبری است. نقل از خبرگزاری فارس، در حال حاضر آثار تاریخ شفاهی و یا مستندنگاری در حوزه نشر با سرعت زیادی دارد رشد میکند و این رشد فقط در کمیت است و نه در قالب و فرمی که بتوانیم این نوع آثار را با قالبش بشناسیم و در همین حین کتابسازی دارد رخ میدهد که نمیگذارد این سبک کد مطلب: 3200 - تاریخ انتشار: 16:21 - 1401/06/10 از سوی انتشارات یاد مهر؛ 17 - کتاب ادبیات به روایت تاریخ منتشر شد کتاب ادبیات به روایت تاریخ نوشته مریم بابایی خرسندی توسط انتشارات یاد مهر منتشر شد. را روایت میکند.
درباره تاریخ ادبیاتنویسی در ایران چند دیدگاه وجود دارد. برخی آن را دنباله تذکرهنویسی ِقرون گذشته و دیگر، آن را جزو تحولات ادبی اخیر و تحت تأثیر پژوهش مستشرقان اروپایی میدانند. امروزه تاریخ ادبیاتنویسی با رویکردهای متفاوتی دنبال میشود. کد مطلب: 3120 - تاریخ انتشار: 20:04 - 1401/05/30 18 - پارسینژاد: هیچ نویسندهای وارد جلد ابن ملجم نشده تا رمان روانشناختی بنویسد یک منتقد ادبی گفت: ما در ادبیات دینی موضوعاتی داریم که از منظر روانشناختی مطرح شود. مثلا شهادت امیرالمؤمنین را فقط به عنوان حادثه تاریخی مطرح کردهاند، اما آیا کسی وارد روح و روان ابن ملجم شده تا رمان روانشناختی بنویسد؟ نقل از خبرگزاری فارس، ادبیات دینی یکی از ژانرهای ادبیات است که هنوز در بیان یک سری رویداهای تاریخی ایست کرده و مانع از حرکت برای بیان مطالب عمقی و پاسخ به سوالات و دغدغههای ذهنی شده است. در همین راستا با کامران پارسینژاد منتقد ادبی و نویسنده آثاری چون کد مطلب: 2890 - تاریخ انتشار: 16:15 - 1401/05/18 19 - فواید خواندن ادیسه در دنیایی که آثار کلاسیک را بیفایده میداند دنیل مندلسون، استاد برجستۀ ادبیاتِ یونان و روم باستان، زندگینامهنویس و منتقد ادبی است. ادیسه حماسۀ هومر است و مندلسون یکی از عمیقترین آثار روزگار ما را دربارۀ این حماسه نوشته است، به نام دربارۀ ادیسه . این اثر آمیزهای است از زندگینامۀ شخصی، تحلیل ادبی و تاریخ فرهنگی. اُکتاویان ریپورت با دنیل مندلسون، اُکتاویان ریپورت— دنیل مندلسون، استاد برجستۀ ادبیاتِ یونان و روم باستان، زندگینامهنویس و منتقد ادبی است. ادیسه حماسۀ هومر است و کتاب دربارۀ ادیسه۱، نوشتۀ مندلسون، یکی از متأثرکنندهترین و از لحاظ کد مطلب: 2125 - تاریخ انتشار: 13:03 - 1401/01/23 20 - مرگهای بهیادماندنی تاریخ ادبیات مرگ های به یادماندنی در ادبیات داستانی کم نیستند،به خصوص وقتی برای شخصیت هایی که مخاطب ارتباط خوبی با آنها برقرار کرده حادث می شود. دیلی تلگراف ده تا از این مرگ ها را انتخاب کرده که بر روی خوانندگان بسیار اثر گذاشته و در ذهن آنها ماندگار شده است. ۱۰ مرگ بهیادماندنی در تاریخ ادبیات را انتخاب کرده که همگی نشان از هنرمندی نویسنده و البته تکاندهنده بودن مرگی که تصویر میشود دارند.
۱- مرگ آنا در «آنا کارنینا» نوشته لئو تولستوی (۱۸۷۸)
در این رمان تراژیک تولستوی، وقتی آنا را معشوقش رها میکند، جامعه کد مطلب: 1921 - تاریخ انتشار: 08:19 - 1400/12/11 |