جستجو

تعداد نتایج: ۱۲ عبارت جستجو: بلاغت


1 - فرق میان مجاز و کنایه
علم بلاغت از دیر باز مورد توجه ادیبان و دانشمندان قرار گرفته است و از چنان اهمیتی برخوردار بوده که در مورد آن نوشته‌اند: «بالاترین و لازم ترین دانش‌ها پس از شناخت خدای متعال، علم بلاغت است و آگاهی از فصاحت» (عسکری، 9:1998).
«فرق مابین مجاز و کنایه بنا بر معروف این است که در مجاز استعمال لفظ است در غیر معنی موضوعٌ له با قرینه صارفه و چون قرینه صارفه با مجاز است، ارادة معنی حقیقی ممتنع می‌باشد؛ امّا در کنایه قرینه صارفه‌ای نیست و از این جهت ارادة معنی حقیقی جایز است و بالجمله فرق کنایه و
کد مطلب: 5598 - تاریخ انتشار: 07:50 - 1402/12/21


2 - جایگاه قصر و حصر در علم معانی
از نخستین کتابهای معانی تا دورة معاصر مورد توجّه اهل بلاغت بوده و بخشی مفصّل و مجزّا را به خود اختصاص داده است. از سوی دیگر این ابزار بلاغی، مورد استفادة متنوع و مکرّر شعرا، نویسندگان و عرفای مؤلّف قرار گرفته است. براین اساس حصـر و قصـر قابلیّت بلاغی مشترکی میان گوینده و مخاطب اوست.
رونویسی و تکرار بی تأمّل بلاغت عربی است. البتّه، اگر معنی لغوی یک مبحث بلاغی در ارتباط کامل با معنای اصطلاحی آن و در راستای تبیین مفهوم باشد، این قالب کارآمد و منطقی خواهد بود. اما دانستن معانی دیگر قصر، نظیر: تنگی سینه، بخل، کوتاه کردن در مبحث عبادت و کم کردن عدد رکعت‌های
کد مطلب: 1956 - تاریخ انتشار: 07:14 - 1402/09/20


3 - بلاغت و نوآوری
تعاریفی که قدما از بلاغتِ تشبیه و استعاره داشته‌اند، بیانگر توجه آنها به جنبۀ خلاقانۀ تشبیه و استعاره بوده است. ملاک نوآوری تشبیه نزد ایشان آن بوده است که رابطۀ میان مشبه و مشبه‌به شگفت و دلربا باشد و دریافت آن رابطه، دوریاب‌، ناشناخته ‌و با تخیل آمیخته باشد
کد مطلب: 5317 - تاریخ انتشار: 07:17 - 1402/07/19


4 - بحث تمثیل در بلاغت
بلاغت بحث تمثیل، نخست در ذیل تشبیه مطرح شده است. علمای بیان، عموماً تمثیل را شاخه‌ای از تشبیه شمرده و با تعابیر «تشبیه تمثیل، تمثیل تشبیهی، استعاره تمثیلیه و تمثیل» از آن یاد کرده‌اند. از دیر باز تا امروز، به تمثیل از پنج دیدگاه توجه شده است، به قرار زیر:   1-
کد مطلب: 5164 - تاریخ انتشار: 06:35 - 1402/05/10


5 - نقیضه
از ریشۀ نقض در زبان عربی است. «لغت‌نامه‌ها آن را به معانی شکستن استخوان، ویران‌کردن عمارت، از هم گسلاندن رشته و برهم‌زدن پیمان درج کرده‌اند. این کلمه در قرآن، هفت بار، به‌صورت اسم و فعل در معنی شکستن پیمان (بقره/۲۷، نساء /۱۵۵، انفال /۵۶، رعد/۲۰ و ۲۵،
کد مطلب: 5083 - تاریخ انتشار: 07:25 - 1402/04/20


6 - تأکید
تاریک و ناشناختة دستور و بلاغت فارسی و عربی و بعضی از زبان‌های دیگر است (فرشیدورد، 1373: 397 و راسخ مهند، 1384: 6) از حیث زمینة بحث، تأکید چندوجهی است. آن بخش از تأکید که بر تکیه، درنگ و آهنگ در جمله استوار است، بیشتر در حوزة زبان گفتار مطرح است. گوینده با امکاناتی چون شدت و ضعف
کد مطلب: 5087 - تاریخ انتشار: 07:12 - 1402/04/19


7 - فرق میان مجاز و کنایه
علم بلاغت از دیر باز مورد توجه ادیبان و دانشمندان قرار گرفته است و از چنان اهمیتی برخوردار بوده که در مورد آن نوشته‌اند: «بالاترین و لازم ترین دانش‌ها پس از شناخت خدای متعال، علم بلاغت است و آگاهی از فصاحت» (عسکری، 9:1998).
«فرق مابین مجاز و کنایه بنا بر معروف این است که در مجاز استعمال لفظ است در غیر معنی موضوعٌ له با قرینه صارفه و چون قرینه صارفه با مجاز است، ارادة معنی حقیقی ممتنع می‌باشد؛ امّا در کنایه قرینه صارفه‌ای نیست و از این جهت ارادة معنی حقیقی جایز است و بالجمله فرق کنایه و
کد مطلب: 3457 - تاریخ انتشار: 07:51 - 1402/03/16


8 - ایجاز، اطناب و مساوات
بحث «ایجاز، اطناب و مساوات» یکی از مباحث مهم کتب معانی است که از دیرباز مورد توّجه علمای بلاغت بوده است، به گونه‌ای که برخی علم معانی را به این بحث محدود و منحصر کرده‌اند. از این رو در برشمردن گونه‌های «ایجاز، اطناب و مساوات» نظریات گوناگونی ارائه شده و تشتّت و تناقض گویی‌های فراوانی در این حوزه بروز کرده است.
صنعت ایجاز پرسیده شد، بلاغت چیست؟ جواب داد: ایجاز و گفته شد؛ ایجاز چیست؟ جواب داد: حذف زائد و راه دور را نزدیک کردن» (عسکری،265:1372). سکّاکی در تعریف ایجاز می‌نویسد: «فالایجاز هو أداء المقصود من الکلام باقل من عبارات متعارف الاوساط» (سکاکی، بی تا:120).     شمس
کد مطلب: 1973 - تاریخ انتشار: 07:32 - 1402/01/09


9 - تداعی و فنون بدیعی
فنون بدیعی از دیرباز مورد توجه علمای بلاغت قرار داشته و تقسیم بندیهای مختلفی از آن صورت گرفته است. ابن معتز، قدامة بن جعفر، ابن رشیق و ابن سنان خفاجی، از جمله کسانی هستند که در این زمینه تلاش نموده‌‌اند.
بیان، یا به عبارت دیگر «بلاغت» است؛ یعنی همان چیزی که چندلر با این عبارت که دیگر شیوه‌های بلاغی به آنها تقلیل‌پذیرند، بدان اشاره کرده است. جالب این که در پنج دستة اصلی ابن معتز نیز می‌توان این سه محور را مشاهده کرد: اصل تشابه را در استعاره، تجنیس و ردّاعجاز الکلام
کد مطلب: 1946 - تاریخ انتشار: 14:16 - 1401/04/29


10 - فرق میان مجاز و کنایه
علم بلاغت از دیر باز مورد توجه ادیبان و دانشمندان قرار گرفته است و از چنان اهمیتی برخوردار بوده که در مورد آن نوشته‌اند: «بالاترین و لازم ترین دانش‌ها پس از شناخت خدای متعال، علم بلاغت است و آگاهی از فصاحت» (عسکری، 9:1998).
«فرق مابین مجاز و کنایه بنا بر معروف این است که در مجاز استعمال لفظ است در غیر معنی موضوعٌ له با قرینه صارفه و چون قرینه صارفه با مجاز است، ارادة معنی حقیقی ممتنع می‌باشد؛ امّا در کنایه قرینه صارفه‌ای نیست و از این جهت ارادة معنی حقیقی جایز است و بالجمله فرق کنایه و
کد مطلب: 1972 - تاریخ انتشار: 08:11 - 1400/12/24


استمداد از امام رضا علیه السلام به جهت کمال نثرنویسی
11 - امام رضا علیه السلام و بلاغت‌آموزی
عوفی در لُباب الألباب از کتاب رُقیة‌القلم منتجب‌الدّین جوینی، دبیر سلطان سنجر و مؤلّف کتاب عَتَبة‌الکَتَبة نقل کرده است که جوینی نثر شیوا و پخته‌ای نداشت و به همین علّت آماج طعنه‌ و تمسخر برخی بوده است. او با تنگ‌دلی به مزار امام رضا (ع) می‌رود و با
کد مطلب: 1065 - تاریخ انتشار: 13:13 - 1400/06/16


بیانات مقام معظم رهبری درباب جایگاه زبان فارسی
12 - زبان‌ فارسی‌ یک‌ زبان‌ زنده‌، شیرین‌، گسترده‌ و برخوردار از خصوصیات‌ برجسته‌ زبان‌شناسی‌
زبان فارسی یکی از کهن‌ترین زبان‌های زنده دنیا، زبان ارتباط فرهنگی و تمدنی ایرانیان با تعدادی از همسایگان امروزی است. زبانی که به فرموده مقم معظم رهبری پرظرفیت، شیرین، رسا و زیبا که توانسته بخش عظیمی از مناطق جغرافیایی جهان را تحت تسلط و سیطره معنوی خود درآورد، با نفوذ معنوی، کارآیی، شیوایی و قدرت بلاغت خود در دل ملت‌ها جا باز کند و برای آنان فرهنگ، دین، معرفت و تمدن به ارمغان آورد. رهبر معظم انقلاب اسلامی زبان فارسی را یکی از ارکان هویت ملی می‌دانند که بهترین حامل و رسانه برای معارف، افکار، نوآوری و تمدن عمیق اسلامی محسوب می‌شود و بر این اساس وظیفه ما در قبال زبان فارسی بسیار سنگین است. ایشان بارها متذکر شده‌اند ارتباط و تبادل فرهنگ‌ها با یکدیگر برای ملت‌های صاحب فرهنگ، بسیار ارزشمند و گرانبهاست و این همه ایجاب می‌کند که فارسی‌زبانان و همه کسانی که ارزش و اهمیت تاریخی و فرهنگی زبان فارسی را می‌دانند، برای ترویج و گسترش آن تلاش کنند. در ادامه مطلب قصد داریم برخی از رهنمودهای ایشان، طی سال‌های متمادی را یادآوری کنیم، بلکه توجهی به این مهم حاصل شود.
فارسی‌ یک‌ زبان‌ زنده‌، شیرین‌، گسترده‌ و برخوردار از خصوصیات‌ برجسته‌ زبان‌شناسی‌ است‌ که‌ هیچ‌ محدودیتی‌ ندارد و تمامی‌ مفاهیم‌ مهم‌، ظریف‌، دقیق‌ و جدید را می‌توان‌ با آن‌ بیان‌ کرد. زبان‌ فارسی‌
کد مطلب: 1002 - تاریخ انتشار: 17:52 - 1400/05/16