| تعداد نتایج: ۴۲ | عبارت جستجو: تاریخ ادبی |
1 - گفت‌وگو با علی‌محمد مؤدب درباره کتاب «روح‌الله» با گذشت بیش از چهار دهه از پیروزی انقلاب اسلامی، بازخوانی سیره و شخصیت حضرت امام خمینی رحمه‌الله همچنان یکی از ضرورت‌های فرهنگی و اجتماعی کشور است. حضرت آیت‌الله خامنه‌ای رهبر معظم انقلاب اسلامی سال گذشته در جریان بازدید از نمایشگاه کتاب تهران، ضمن اشاره به نیاز جوانان به خواندن کتاب و معرّفی شخصیّت‌‌ها و خلأ موجود در این مسأله فرمودند «امام یک شخصیّت برجسته‌ی کم‌نظیر در تاریخ است؛ ما درباره‌ی امام چقدر کتاب نوشته‌ایم؟ چه نوشته‌ایم؟ اینها خیلی مهم است. این کارها باید انجام بگیرد. ۱۴۰۳/۲/۲۴»
از این روی و با نزدیک شدن به سالگرد ارتحال امام راحل عظیم‌الشأن، دفتر حفظ و نشر آثار رهبر معظم انقلاب اسلامی قصد دارد تا چهارمین پاسداشت هنر و ادبیات انقلاب اسلامی را به بازخوانی سیره و شخصیت امام خمینی اختصاص دهد و در جریان این رویداد، تقریظ حضرت آیت‌الله خامنه‌ای بر کتاب «روح‌الله» را منتشر کند.
کتاب «روح‌الله» روایت مستندی از زندگی حضرت امام خمینی است که آقای هادی حکیمیان، آن را در قالب داستان‌واره و به‌صورت مستند به رشته‌ی تحریری در آورده است. از اینکه درباره کتاب «روح‌الله» سؤال بپرسم، مقداری درباره خود امام بفرمایید، کدام بُعد از شخصیت امام برای شما برجسته‌تر است؟
برای ما که هستی‌مان و وجودمان در سایه‌ی هستی امام تعریف شده، صحبت کردن از امام واقعاً سخت است. به نظر من، مهم‌ترین شاخصه‌ی کد مطلب: 7838 - تاریخ انتشار: 21:38 - 1404/03/09 2 - یادداشتی به قلم دکتر محمدرضا سنگری، استاد دانشگاه و پژوهشگر ادبی ۲۵ اردیبهشت روز بزرگداشت حکیم ابوالقاسم فردوسی و روز پاسداشت زبان و ادبیات فارسی نامگذاری شده است. حضرت آیت‌الله خامنه‌ای «حکیم» بودن را به عنوان یکی از ویژگی‌های برجسته فردوسی دانسته‌اند و سروده‌های او را قلّه شعر فارسی خوانده‌اند: «[فردوسی] قلّه‌ی شعر است. فردوسی، «حکیم فردوسی» است؛ شما توجّه کنید، در بین شعرای ما «حکیم فردوسی» [مطرح] است؛ حکمت فردوسی حکمت الهی است. در عمق داستانهای فردوسی، حکمت گنجانده شده؛ تقریباً در همه‌ی داستانها یا بسیاری از داستانهای فردوسی، حکمت هست؛ لذا به فردوسی میگویند «حکیم فردوسی»؛ ما به کمتر شاعری در طول تاریخ حکیم میگوییم امّا اسم او حکیم فردوسی است.» ۱۳۸۱/۱۱/۰۸
رهبر معظم انقلاب بر پاسداشت زبان و ادبیات فارسی به‌مثابه رکن هویت ملی و فرهنگی ایرانیان، ضرورت بازخوانی میراث فاخر و مانای حکیم توس، ابوالقاسم فردوسی، را در روز ۲۵ اردیبهشت ـ که روز پاسداشت زبان فارسی و نیز بزرگداشت فردوسی است ـ انکارناپذیر می‌سازد. شاهنامه کد مطلب: 7772 - تاریخ انتشار: 17:53 - 1404/02/27 3 - ذکر السّیل شنبه نهم ماهِ رجب میان دو نماز بارانکی خرد خرد می‌بارید چنان که زمین تَر‌گونه می‌کرد.
و گروهی از گله‌داران در میان رود غزنین فرود آمدند.
هرچند گفتند از آنجا برخیزید که مُحال بوَد بر گذرِ سیل بودن، فرمان نمی‌بردند، تا باران قوی‌تر شد، کاهل‌وار برخاستند کد مطلب: 5638 - تاریخ انتشار: 09:10 - 1403/01/29 یادآوری ایران به بهای فراموشی جغرافیای فارسی 4 - بازنگاری تاریخ ادبیات فارسی از 1000 تا 1850 میلادی خواه شاعری اصفهانی بودید، یا دیپلمات عثمانی اهلِ استانبول، یا مقامی هندی، یا بازرگانی اهل سمرقند، یا حتی امپراطوری بر کرسی سلطنت دهلی، به احتمال زیاد از زبان پارسی بهره‌ای داشتید.
در کتابِ «بازنگاری تاریخ ادبیات پارسی،» داستانِ تولدِ این افسانه را بازگو می‌کنم. این کتاب توضیح می‌دهد که آن شاعران قرن هجدمی در ایران، هنگام احیای سبک‌های «کهن» فارسی دقیقا چه کردند، و صداهای گم‌شدۀ برخی از معاصرانِ ادبی‌شان در آسیای مرکزی و کد مطلب: 1334 - تاریخ انتشار: 08:11 - 1403/01/20 5 - رمان تاریخی در ادبیات معاصر ایران و اشعار ایران"؛ "تاریخ ادبی ایران" (۴ جلد).
۲- کنستانتین ایوانویچ ( ۱۹۳۹- ۱۸۸۹)، مترجم سفارت شوروی در ایران در سالهای ۱۹۲۱- ۱۹۲۶. عضو آکادمی علوم اتحاد شوروی و انستیتوی خاورشناسی شوروی و صاحب آثاری درباره ادبیات ایرانی، از جمله "مقدمه و تعلیقات بهارستان کد مطلب: 3643 - تاریخ انتشار: 06:36 - 1402/08/15 به بهانهٔ اول آبان و بزرگداشت ابوالفضل بیهقی 6 - بزرگا مردا که این بوالفضل بود خوانم از دنیای فریبندهٔ به یک دست شکر پاشنده و به دیگر دست زهر کشنده، گروهی را به محنت آزموده کرده و گروهی را پیراهنِ نعمت پوشانیده، تا خردمندان را مقرّر گردد که دل نهادن بر نعمتِ دنیا مُحال است، و متنبّی گوید،
*و مَن صَحِبَ الدّنیا طَویلاً تقلّبَتْ
عَلی عَینهِ کد مطلب: 5352 - تاریخ انتشار: 07:12 - 1402/08/02 7 - گزارشی کوتاه از سفر ابن‌بطوطه به تبریز بطوطه از اهالی طنجه مراکش و از بزرگ‌ترین و نامدارترین جهانگردان اسلام است. وی در دوم رجب سال 725 آغاز سفر کرد و در نیمه اول سال 754 به موطن خود بازآمد و داستان دور و دراز خود را در شهر فارس به ابن‌جزی(یکی از فضلای مقیم آن دیار) املا کرد.
سفری که او را از زادگاه خود کد مطلب: 5324 - تاریخ انتشار: 06:42 - 1402/07/22 8 - دوره‌بندی در تاریخ ادبی - بخش هفتم
'Gorman, 2006: 162). ولک می‌گوید: تاریخ ادبی باید به ایده‌ها، مفاهیم، برنامه‌ها و شعارهای خود شاعران هم توجّه کند و به پذیرش بخش‌بندی‌های خود آنان گردن نهد. برنامه‌هایی که آگاهانه تدوین شده‌اند و تفسیرهایی که خود نویسنده از خود به دست می‌دهد، نباید نادیده انگاشته کد مطلب: 5236 - تاریخ انتشار: 06:36 - 1402/06/11 9 - دوره‌بندی در تاریخ ادبی - بخش ششم بخش‌بندی چه در تاریخ ادبی و چه در شناخت‌نامه‌های ادبی (Anthology)، دوره‌بندی برمبنای نام شاعران و نویسندگان بزرگ بوده است. برنامه‌های درسی رشتۀ ادبیّات نیز اغلب در نهان، به این شیوه گرایش دارند و آثار یک شاعر را به‌عنوان نمونۀ کامل و تمام‌عیار یک دوره کد مطلب: 5226 - تاریخ انتشار: 06:22 - 1402/06/06 10 - دوره‌بندی در تاریخ ادبی - بخش پنجم
و بسیار در دوره‌بندی تاریخ ادبی، بویژه در بررسی انواع ادبی تکرار شده است. برای مثال، فردریش شلگل، شعر یونان را ترتیبی کامل از همۀ انواع گوناگون ادبی در نظم طبیعی تکامل تلقّی می‌کند و تکامل را در چارچوب رشد، تکثیر، شکوفایی، بلوغ، تصلّب و فروپاشی نهایی توصیف می‌کند. کد مطلب: 5219 - تاریخ انتشار: 07:25 - 1402/06/01 11 - دوره‌بندی در تاریخ ادبی - بخش چهارم
راه دوره‌بندی تاریخ ادبی، بخش‌بندی آن به قرن یا دهه باشد؛ امّا این مبنای دوره‌بندی بیش از آن‌که ارتباطی با ادبیّات و کیفیّات ادبی داشته باشد، روشی ساده و راحت برای فصل‌بندی کتاب تاریخ ادبی و به تعبیر ردر، از الزامات کتاب‌سازی است (Rehder, 1995: 119).
کد مطلب: 5210 - تاریخ انتشار: 09:32 - 1402/05/30 12 - دوره‌بندی در تاریخ ادبی - بخش سوم با ارجاع مستقیم به تاریخ ادبی، تلویحاً به سه شیوۀ دوره‌بندی اشاره می‌کند:
1. دوره بندی بر اساس قرن، دهه و سال در قالب سالنامه‌ای. در این نوع دوره‌بندی، مفهوم دوره حکم ابزاری را دارد برای تعیین حدود موضوع یا فصل‌بندی کتاب.
2. کد مطلب: 5209 - تاریخ انتشار: 06:47 - 1402/05/28 13 - دوره‌بندی در تاریخ ادبی - بخش دوم نظری یا اهدافی است که از تاریخ ادبی به‌طور عام و دوره‌بندی آن به‌طور خاص در نظر داریم.
با وجود تنوّع زیادی که در مؤلّفه‌های مفهوم دوره در روزگار ما هست، دو رویکرد متمایز در دوره‌بندی ادبی را می‌توان از هم متمایز کرد:
رویکرد بیرونی (Extrinsic) که به کد مطلب: 5204 - تاریخ انتشار: 06:35 - 1402/05/25 14 - دوره‌بندی در تاریخ ادبی - بخش نخست در تاریخ ادبی، به معنای طبقه‌بندی اطّلاعات تاریخی- ادبی در محور در زمانی است. چگونگی این دوره‌بندی هم رویکرد نظری مورّخ ادبی به موضوع کارش را نشان می‌دهد و هم تا حدّ زیادی ساختار و شکل عرضۀ تاریخ ادبی را معیّن می‌سازد.
پژوهش در مبانی نظری کد مطلب: 5200 - تاریخ انتشار: 06:38 - 1402/05/23 15 - در قلمروِ نقدِ ادبی نقشِ تاریخی اهمیّت دارد کلی هر اثر ادبی برجسته در تاریخ ادبیات، حاصل شکل‌گیری مجموعه‌ای از تجربه‌هاست، تجربه‌های یک نسل و غالباً چندین نسل.
شاهنامه فردوسی، استمرار کارهای امثال دقیقی و قبل از دقیقی است. رباعیات خیام حاصل سه قرن آزمون در حوزهٔ رباعی و شکل‌گیری مضامین خیامی در ادبیات کد مطلب: 5121 - تاریخ انتشار: 07:27 - 1402/04/28 یادآوری ایران به بهای فراموشی جغرافیای فارسی 16 - بازنگاری تاریخ ادبیات فارسی از 1000 تا 1850 میلادی خواه شاعری اصفهانی بودید، یا دیپلمات عثمانی اهلِ استانبول، یا مقامی هندی، یا بازرگانی اهل سمرقند، یا حتی امپراطوری بر کرسی سلطنت دهلی، به احتمال زیاد از زبان پارسی بهره‌ای داشتید.
در کتابِ «بازنگاری تاریخ ادبیات پارسی،» داستانِ تولدِ این افسانه را بازگو می‌کنم. این کتاب توضیح می‌دهد که آن شاعران قرن هجدمی در ایران، هنگام احیای سبک‌های «کهن» فارسی دقیقا چه کردند، و صداهای گم‌شدۀ برخی از معاصرانِ ادبی‌شان در آسیای مرکزی و کد مطلب: 3553 - تاریخ انتشار: 07:39 - 1402/04/03 17 - تاریخِ نادانیِ ما که علّامه محمّد قزوینی ( ۱۲۹۴_ ۱۳۶۸ ه.ق) بعد از عمری تحصیلاتِ حوزوی در ایران و سالها پژوهش در اروپا و حشر و نشر با بزرگ‌ترین خاورشناسانِ جهان و نشرِ آنهمه آثار تاریخی و ادبی فارسی و عربی و فراهم آوردن آنهمه یادداشت‌ها به ایران بازگشت، ارادتمندان او، امثال سید حسن کد مطلب: 4928 - تاریخ انتشار: 08:05 - 1402/03/08 18 - تاریخ‌گری و تاریخ‌نگاری به روایت نوایی از اوان انقلاب مشروطه که شماری از ادیبان و دانشوران ایرانی با ایران‌شناسان اروپایی آشنا شدند و باب مراوده و مکاتبه بین آنها گشوده شد، کسانی از جمله علامه محمد قزوینی، سید حسن تقی‌زاده، محمدعلی فروغی و... روش‌های نوین پژوهش‌های ادبی و تاریخ‌نویسی و تصحیح انتقادی متون گذشته را آموختند و در ایران رواج دادند. اوان انقلاب مشروطه که شماری از ادیبان و دانشوران ایرانی با ایران‌شناسان اروپایی آشنا شدند و باب مراوده و مکاتبه بین آنها گشوده شد، کسانی از جمله علامه محمد قزوینی، سید حسن تقی‌زاده، محمدعلی فروغی و... روش‌های نوین پژوهش‌های ادبی و تاریخ‌نویسی و تصحیح کد مطلب: 4033 - تاریخ انتشار: 09:16 - 1401/09/14 19 - تولستوی، مولوی دوران جدید!
گزارشی است از آنچه این سه متکلم در سه دوره مختلف تاریخی در باره مساله تعریف علم مطرح کرده اند. متن حاضر هم شامل گزارش آراء و هم انتخابی از نوشته های آنهاست. جستاری هم در انتهای گزارش آراء این سه متکلم، در باره آراء مقدسی در البدء و التاریخ آمده که امیدوارم سودمند باشد. این بحث در اصل «فصل پنجم» کتاب «سیر تحول مفهوم علم در ادبیات اسلامی» این بنده خداست. اسلامی در مقاله‌ای به مقایسه مولانا و تولستوی پرداخته است و آنها را به لحاظ شخصیت این‌گونه معرفی می‌کند: هر دو طبعی خروشان و ناآرام دارند و این خصیصه، چه در آثار و چه در نحوه زندگی آنها نمودار می‌شود. مولوی را می‌توان ناآرام‌ترین شاعر و متفکر کد مطلب: 3974 - تاریخ انتشار: 09:28 - 1401/09/09 20 - نگاهی به ادبیات داستانی در ایران تاریخ داستان‌نویسی در ایران به سده های نخستین بازمی‌گردد و ادبیات کهن ما با انواع و اقسام صورت‌های داستانی افسانه، تمثیل، حکایت و روایت آمیخته است؛ اما داستان‌نویسی جدید ایران ادامه طبیعی و منطقی این ادبیات نیست و در شیوه ی جدید داستان‌پردازی حتا جای پایی از این میراث کهن باقی نمانده است. ما در این نوشته می کوشیم تا ضمن ارایه ی تاریخ کوتاهی از روند شکل‌گیری و تکامل رمان در جهان، تحول تاریخی شیوه‌های قصه‌گویی و داستان‌پردازی در ایران را نیز بکاویم و شماری از نویسندگان و آثار شاخص هر دوره را معرفی کنیم. به صورتی که کمال‌یافته‌ترین شکل آن رادر قالب رمان می‌شناسیم، به تاریخی برمی‌گردد که تقابل جهان‌بینی نو و کهنه، در فاصله ی زمانی اندکی در اروپا و در زمینه‌های فلسفه و دانش و کد مطلب: 3922 - تاریخ انتشار: 08:43 - 1401/09/05 |